کد مطلب:39155 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:14

گنجینه پرسمان » اهل بيت

اينكه گفته مي شود امام منصوب از جانب خداست به چه معناست؟ و چرا مردم خودشان نبايد امامشان را انتخاب كنند آنطور كه اهل سنت قائل هستند؟ در اين باره كتابي براي مطالعه معرفي نماييد.

مكتب اماميه معتقد است كه انتخاب امام و پيشواي بر حق، از عهده مردم ساخته نيست. امام خليفه مردم نيست، بلكه خليفه خدا و رسول(است. وبايد از جانب خدا و پيامبر( معين شود. علماء امت هر چه صالح و باتقوي باشند، از خطا مصون و معصوم نيستند. و تباه شدن ياتغيير يافتن برخي از معارف و قوانين ديني از ناحيه آنان، اگر چه غير عمدي باشد، محال نيست. بهترين شاهد اين مطلب، وجود مذاهب گوناگون و اختلافي است، كه در اسلام بوجود آمده است. بنابراين اعتقاد شيعه چنين است كه هرگز متصور نيست كه خداوند مسأله سرپرستي امت را پس از رسول مكرّم اسلام( ، مورد عنايت و توجه قرار نداده باشد؛ و دستور و فرماني در اين خصوص، به پيامبر( الهام نكرده باشد.

روش پيامبر( در زمان حياتش، چنين بود كه به مجرد نفوذ اسلام در جايي، در اولين فرصت، والي و عاملي برآنجا نصب ميكرد. و نيز هرگاه از مدينه خارج مي گشت، براي خود جانشيني قرار مي داد. و اگر لشكري به سوي جهاد اعزام مي كرد، گاهي تا چند فرمانده، به ترتيب نصب مي نمود. با اين حال، آيا مي تواند نسبت به مسأله جانشيني پس از خود، بي تفاوت باشد؟ و امت را رها كند،تا خود تصميم بگيرند؟ و دين خدا را بدست مردم بسپارند، تا هر گونه دخل و تصرفي در آن بنمايند؟! حتي اگر تعيين زمامدار جامعه اسلامي پس از رسول خدا ( به مردم واگذار شده باشد، بايد از پيامبر(، بيانات و دستوراتي در اين خصوص رسيده باشد. و حال آنكه از چنين بيان نبوي و دستور ديني خبري نيست.(1)

از خصوصيات امام اينست كه بايد معصوم باشد، يعني بايد هم از خطا و نسيان، و هم از گناه و عصيان، مصون باشد. و اين مقام، يك صفت روحي و دروني است، كه مردم عادي قادر به تشخيص آن نيستند. تنها فردي مي تواند چنين خصوصيتي را در مورد معصوم درك كند، كه متكي به علم وحي الهي باشد، و او پيامبر خداست. همچنين امام بايد به تمام احكام و معارف ديني، احاطه و معرفت كامل داشته باشد. تشخيص چنين مقام و مرتبتي، از لحاظ علمي نيز از عهده مردم خارج است. بلكه شناخت دقيق آن با كسي است، كه خود واجد اين علم و دانش سرشار باشد. لذا باز هم تشخيص آن، با خدا و رسول اوست. بنابراين دو موضوع علم و عصمت ايجاب مي كند، كه امام از جانب خدا انتخاب گردد. و پيامبر هم وي را به مردم معرفي كند. و بحث امامت و جانشينيپيامبر( از ابتدا در مورد شخص اميرالمؤمنين علي( مطرح مي گردد. چنانچه براي علي( چنين مقامي به ثبوت برسد، براي ساير ائمه( نيز، به فرمايش و سخن امام قبلي تمسك مي شود.

براي اثبات خلافت و امامت اميرالمؤمنين علي( ادله نقلي و عقلي و قرآني فراواني وجود دارد. از جمله آيات قرآن، اين آيه است كه مي فرمايد : اِنَما وَليَّكمُ الله و رسوله و الذين آمنوا الذين يُقيمون الصّلوة و يؤتون الزكوة و هم راكعون. (2) (وليامر و صاحب اختيار شما فقط خدا و رسولش، و مؤمنان هستند كه نماز مي خوانند، و در حال ركوع صدقه و زكات ميدهند.) با توجه به ماجرايي كه در اين باره در تاريخ ثبت گرديده، مفسرين شيعي و سني اتفاق نظر دارند، كه اين آيه در شأن علي( نازل شده است. و نيز مي فرمايد : يا ايها الرسول بلغ ما اُنزل اليك مِن ربك ...، (اي رسول ما، آنچه را از ناحيه پروردگار بسوي تو نازل شده، به مردم برسان. و اگر چنين نكني، رسالت او را انجام نداده اي... .) حكمي كه خداوند انتظار داردكه پيامبر ( به مردم ابلاغ كند، آن چنان مهم است كه مي فرمايد، اگر اين حكم را به مردم نرساني، گويي كل رسالت خود را تبليغ نكرده اي. اين آيه نيز به تأييد شيعه و سني، در غدير خم، در جريان حجة الوداع، در سال دهم هجري، بر پيامبر( نازل گشت؛ و در خصوص ولايت علي( است. چنانكه مالكي كه از معتبرترين علماي اهل تسنن است، در كتاب فصول المهمه خود ذكر كرده، كه بعد از نزول آيه فوق، رسول اكرم( امامت و خلافت علي( را ابلاغ فرمود. (4)

مطلب ديگر در پاسخ به سؤال شما، اينست كه همانها كه بعد از پيامبر( با ولايت اميرالمؤمنين( مخالفت كردند، و خلافت را غضب نمودند، بدون اينكه عموم مردم و حتي اهل بيت پيامبر( را كه از همه به او نزديكتر بودند، و شايستگي بيشتري در رأي و نظر داشتند، در جريان بگذارند، كار را يكسره كردند. در مورد خلافت خليفه دوم هم كار به مردم واگذار نشد، بلكه خليفه اول به خلافت دومي وصيت كرد. و خليفه سوم را نيز، خليفه دوم، با يك شوراي شش نفره، كه خودش اعضا و آئين نامه آن را تعيين و تنظيم كرده بود، روي كار آورد.(5) پس مشاهده مي گردد كه در موضع خلافت، خلفاي اهل تسنن نه توصية خدا و رسول را در پيش گرفتند، و نه رأي مردم را؛ بلكه به گونه اي مبتكرانه!! و متبدّانه، خلافت را تحميل كردند.

كتاب هاي بررسي مسائل كلي امامت، نوشته ابراهيم اميني، رهبري امام علي از ديدگاه قرآن و پيامبر، ترجمه محمدجعفر امامي، و شيعه در اسلام،علامه طباطبايي، جهت مطالعه پيشنهاد مي گردد.





ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

منابع و مآخذ :

1. شيعه در اسلام، علامه طباطبايي

2. سوره مباركة مائده/ آيه 55

3. سوره مباركة مائده/ آيه 72

4. شيعه در اسلام

همان